Tip:
Highlight text to annotate it
X
Scientific American Instant Egghead
Πιθανόν να έχετε ακούσει διάφορες εξήγησεις
σχετικά με το γιατί τα φύλλα αλλάζουν χρώμα:
υπάρχουν χαμηλότερες θερμοκρασίες,
λιγότερο ηλιακό φως,
λιγότερη βροχή.
Αλλά η σωστή απάντηση είναι
λιγότερο ηλιακό φως.
Η θερμοκρασία μπορεί να επηρεάσει
την ζωηρότητα του χρώματος των φύλλων,
κάτι που θα εξηγήσω λίγο αργότερα,
αλλά το λιγότερο φως της μέρας είναι αυτό που στην πραγματικότητα προκαλεί την αλλαγή του χρώματος.
Τα περισσότερα φύλλα περιέχουν χλωροφύλλη,
μια πράσινη χρωστική,
που ξεκινά τη διεργασία της φωτοσύνθεσης.
Η χλωροφύλλη βοηθά στη μετατροπή του ηλιακού φωτός, του διοξειδίου του άνθρακα και του νερού
σε σάκχαρα που μετακινούνται στα κλαδιά και τις ρίζες,
τρέφοντας το δέντρο.
Η χλωροφύλλη διασπάται και ανασυντίθεται
σε όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Καθώς μικραίνει η διάρκεια της μέρας, ωστόσο,
τα αγγεία που μεταφέρουν το νερό και τα θρεπτικά συστατικά στο φύλλο
σταδιακά φράζουν.
Η παλιά χλωροφύλλη εξαφανίζεται
και σχηματίζεται νέα χλωροφύλλη.
Το πράσινο χρώμα χάνεται.
Οι πράσινες και οι πορτοκαλιές χρωστικές
που υπήρχαν πάντα εκεί,
γίνονται πλέον ορατές.
Αλλά τι γίνεται με τα κόκκινα χρώματα;
Αυτά ουσιαστικά σχηματίζονται στη διάρκεια του φθινοπώρου.
Καθώς κλείνουν τα αγγεία, τα σάκχαρα παγιδεύονται στο φύλλο.
Αντιδρούν με άλλες χημικές ουσίες
για να σχηματίσουν τις κόκκινες χρωστικές.
Θα θυμάστε που είπα ότι η ζωηρότητα του χρώματος σχετίζεται με τη θερμοκρασία.
Αν οι μέρες είναι φωτεινές και οι νύχτες κρύες,
παγιδεύονται περισσότερα σάκχαρα,
και έχουμε πιο έντονα κόκκινα.
Τελικά, ο ξηρότερος φθινοπωρινός καιρός
είναι το έναυσμα για την έκκριση μιας ορμόνης που κάνει το δέντρο να ρίξει τα φύλλα του.
Ειδάλλως, τα φύλλα θα χρησιμοποιούσαν νερό
που το δέντρο χρειάζεται για να διατηρήσει τις ρίζες του ζωντανές στη διάρκεια του χειμώνα.
Ωραία, αλλά τι συμβαίνει με τα αειθαλή;
Οι βελόνες έχουν ένα κηρώδες περίβλημα,
και μικρότερο εμβαδό επιφανείας
που μειώνει την απώλεια νερού.
Περιέχουν επίσης μια χημική ουσία που δρα σαν αντιψυκτικό
έτσι ώστε οι ρίζες και τα φύλλα
να επιβιώνουν το χειμώνα.
Τώρα που ξέρετε την επιστημονική εξήγηση
για την χρωματική πανδαισία των φθινοπωρινών φύλλων
ας προσδιορίσουμε μερικά από αυτά:
τα φύλλα της βελανιδιάς γίνονται καστανοκόκκινα,
της καρυδιάς παίρνουν το χρώμα του μπρούντζου,
της λεύκας χρυσαφιά και κίτρινα,
τα σακχαρώδη σφεντάμια γίνονται πορτοκαλιά
τα μαύρα σφεντάμια κίτρινα,
και τα κόκκινα σφεντάμια - τι άλλο;- έντονα κόκκινα.
Για το Scientific American Instant Egghead,
Mark Fischetti.