Tip:
Highlight text to annotate it
X
Μαζευω το βιος μου στο σαλι που φοραγε η μητερα μας σαν πηγαινε στην αγορα...
Και φευγω απ' την κοιλαδα μου.
Και τουτη τη φορα δεν θα επιστρεψω ποτε.
Αφηνω πισω μου 50 χρονια μνημες.
Μνημες.
Περιεργο που ο νους θα λησμονησει τοσα πολλα απ'οσα συμβαινουν τωρα δα...
Κι ωστοσο θυμαται καθαρα κι ανεξιτηλα οσα συνεβησαν πριν χρονια...
Ατομα που πεθαναν εδω και καιρο.
Μα ποιος μπορει να πει τι ειναι πραγματικο και τι οχι;
Πως να πιστεψω οτι οι φιλοι μου ειναι νεκροι...
Οταν οι φωνες τους αντηχουν στ' αφτια μου;
Οχι. Και θα το βροντοφωναξω ξανα και ξανα...
Για καθε αληθεια που ειναι ζωντανη μεσα μου.
Ο χρονος που περασε δεν ειναι παγιδευμενος.
Μπορεις να επιστρεψεις και να τον γευτεις, αν δεν λησμονησες.
Ετσι μπορω να κλεισω τα ματια σ'αυτο που εγινε η κοιλαδα μου...
Και να τη δω οπως ηταν οταν ημουν παιδι.
Καταπρασινη, με ολα τα καλα της γης.
Σ' ολη την Ουαλια, αδυνατο να βρεις πιο ομορφη.
Οσα εμαθα μικρος τα οφειλω στον πατερα μου...
Και δεν μου υποδειξε ποτε κατι το αναξιο η εσφαλμενο.
Τα απλα του λογια παραμενουν καθαρα και ξαστερα στο μυαλο μου...
Σαν να τα πρωτακουσα χθες.
Εκεινες τις μερες, η μαυρη σκουρια, τ' αποβλητα των ανθρακωρυχειων...
Δεν καλυπταν ακομα την πλαγια μας...
Κι ουτε παραμορφωναν το τοπιο, μητε αμαυρωναν την ομορφια του χωριου μας.
Τα μαυρα φουγαρα, μολις που ειχαν αρχισει να ριχνουν τη σκια τους στη φυση.
Ακουγω ακομα ν' αντηχει η φωνη της αδελφης μου, Ανχαραντ.
Χιου!
Ανχαραντ!
Ανθρακωρυχοι ηταν ο πατερας και τ' αδελφια μου, και περηφανοι γι' αυτο.
Γκουϊλιμ Μοργκαν, τρεις λιρες εφτα. Ευχαριστω, κυριε.
Αϊαντο Μοργκαν, τρεις λιρες εφτα.
Ιβορ Μοργκαν, τρεις λιρες εφτα.
Νταβι Μοργκαν, δυο λιρες πεντε.
Οουεν Μοργκαν, δυο λιρες πεντε.
Γκουϊλιμ Μοργκαν ο Νεωτερος, μια λιρα δεκα.
Καποιος αρχιζε ενα τραγουδι...
Κι η κοιλαδα πλημμυριζε απο φωνες.
Γιατι το τραγουδι για μας ειναι οτι κι η οραση για το ματι.
Και μετα, ωρα για το τριψιμο, εξω στην πισω αυλη.
Η αδελφη μου, η Ανχαραντ, πηγαινοφερνε κουβαδες με ζεστο και κρυο νερο...
Κι εγω εκανα οτι λιγο μπορουσα...
Καθως ετριβαν τη μαυριλα απο την πλατη τους.
Η περισσοτερη εβγαινε, μα λιγη εμενε εφ' ορου ζωης.
Ειναι το παρασημο του ανθρακωρυχου...
Και ζηλευανα το βλεπω επανω τους.
Τριψε και ξανατριψε, ο κος Μαυριλας δεν ελεγε να το κουνησει.
Υπηρχε παντοτε αφθονο μοσχαρι η αρνι ψητο στο τραπεζι.
Δεν ακουγοταν κουβεντα κατα τη διαρκεια του φαγητου.
Δεν προτιμω τη συζητηση κανενος απο το καλο φαγητο.
Η μητερα μας ηταν συνεχως στο ποδι...
Αρχιζε να τρωει παντα τελευταια, και τελειωνε πρωτη.
Γιατι αν ο πατερας ηταν η κεφαλη της οικογενειας, αυτη ηταν η καρδια της.
Μετα το πλυσιμο των πιατων, ερχοταν η σειρα του κουτιου...
Για να μοιραστει το χαρτζιλικι.
Κανεις στην κοιλαδα μας δεν ειχε δει τραπεζα.
Φυλουσαμε τις οικονομιες μας στο ραφι του τζακιου.
Ο πατερας ελεγε οτι τα λεφτα ειναι για ξοδεμα...
Οπως κι η δυναμη και το μυαλο αυτων που τα εβγαλαν...
Κι εξισου προθυμα.
Αλλα ποτε ασκοπα.
Ευχαριστω, μπαμπα.
Εξω απ'το σπιτι τρεχοντας, κατι που ειχα κανει αμετρητες φορες πριν.
Σιγα-σιγα τωρα, ο σεβασμος στην εκκλησια ηταν το πρωτο μαθημα του πατερα μας.
Μετα κατευθειαν στην κα Τοσαλ, την ψιλικατζου...
Για το καραμελωτο που μασουσες με τις ωρες, ετσι μου φαινεται τωρα.
Κι αφου τελειωνε, καταπινες...
Κι ενιωθεςτη γευση του να κρυβεται ακομα κατω απο τη γλωσσα σου.
Ειναι μαζι μου τωρα, κι ας περασαν τοσα χρονια.
Μου θυμιζει τοσα ευχαριστα πραγματα που χαθηκαν για παντα.
Εκεινο το απογευμα ηταν που πρωτοειδα την Μπρον-Μπρονγουιν.
Ηταν η πρωτη επισκεψη της σ' εμας απο τη γειτονικη κοιλαδα.
Αυτο ειναι το σπιτι του Γκουϊλιμ Μοργκαν;
Εσυ πρεπει να εισαι ο Χιου.
Εσυ εισαι, Μπρονγουϊν; Μαλιστα.
Τι γλυκια που εισαι.
Νομιζω πως ηταν τοτε που την ερωτευτηκα.
Ισως ειναι ανοητο να ειπωθει οτι ενα παιδι μπορει να ερωτευτει, μα ημουν αυτο το παιδι...
Και κανεις δεν ξερει πως ενιωσα, περα απο μενα.
Ειμαι τοσο περηφανη για τον Ιβορ. Εγω θα 'πρεπε να 'μαι περηφανη.
Βρισκεις συμπαθητικο τον Ιβορ μας; Μου φαινεται σαν χθες...
Που τριγυριζε μεσ' στα ποδια μου οπως δαυτος, με το στομα ανοιχτο.
Ειναι η Μπρονγουϊν, Χιου, θα γινει αδελφη σου.
Εχουμε συστηθει ηδη.
Προσεκτικα με το καλαθι. Εχει μπισκοτα μεσα.
Δεν ειναι για του λογου σου. Θα 'ρθει κι εσενα η σειρα σου. Πηγαινε τωρα.
Θα τους παντρευε ο καινουργιος ιερεας μας, ο κος Γκριφιντ...
Που ηρθε απο το πανεπιστημιο του Καρντιφ.
Ηταν η πρωτη φορα που τον αντικριζα.
Να ενας που δεν θα μεθυσει, δεν μπορει να μεθυσει, δεν πρεπει να μεθυσει...
Να ενας που δεν θα μεθυσει, ο Πητερ Ο' Πη...
Απ' την κορυφη ως τα νυχια, απ' τα νυχια ως την κορυφη...
Θα προχωρησω στη γραμμη, θα σημαδεψω τη γραμμη, Πητερ Ο' Πη.
Καλησπερα σας, κε Μοργκαν. Και σ' εσας, κυριε.
Συγγνωμη. Ευχαριστω.
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΑΠΟ 3ης ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ
Η ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΜΑΚΑ ΘΑ ΜΕΙΩΘΕΙ ΣΕ 1 ΣΕΛΙΝΙ, 2 ΠΕΝΕΣ ΤΗ ΒΑΡΔΙΑ
ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΑΝΘΡΑΚΩΡΥΧΕΙΟ. Σ. ΕΒΑΝΣ, ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ
Αντε τωρα, παιδια. Πισω στη δουλεια.
Ιβορ, φερε το Νταϊ Γκριφιθς και τον Αϊντρις Τζον στο γραφειο του κου Εβανς.
Να ερθουμε μαζι σας; Οχι. Ειναι ζητημα πρεσβυτερων.
Σπιτι στη μητερα σου τωρα. Μα...
Αστο τωρα, Νταβι.
Λοιπον, αντε, αντε.
Γιατι δεν πλυθηκατε; Περιμεναμε εσας.
Η περικοπη ειναι μονο μερικα σελινια. Δεν θα πεινασουμε.
Ωρα για λιγο φαγητο, ε, γυναικα;
Ειναι επειδη μειωθηκε η τιμη του καρβουνου.
Ελατε τωρα να πλυθειτε. Να μιλησουμε πρωτα, κυριε;
Ναι. Δεν σας ειπαν τον πραγματικο λογο.
Το φοβομασταν απο τοτε που εκλεισαν τα ορυχεια σιδηρου στο Ντοουλες.
Τι σχεση εχει αυτο μ' εμας;
Οι ανεργοι θα δουλεψουν για οτι μισθο να 'ναι, κι ετσι μειωσαν τους δικους μας.
Κι αυτο ειναι μονο η αρχη.
Θα τους μειωνουν συνεχως ωσπου τουτο ειναι τοσο αδειο οσο κι οι υποσχεσεις τους.
Ο καλος εργατης θα παιρνει καλο μισθο. Οχι οταν υπαρχουν τρεις για καθε θεση.
Γιατι να δωσουν πιο πολλα, αν δουλευουν για λιγοτερα;
Επειδη δεν ειναι αγρια θηρια. Ειναι ανθρωποι, σαν κι εμας.
Ανθρωποι, ναι, μα οχι σαν κι εμας.
Διαπραγματευτηκαν μαζι σας, τωρα που πηγατε εκει;
Οχι. Επειδη εχουν ισχυ κι εμεις καθολου.
Που να τη βρουμε την ισχυ; Στον αερα; Οχι. Σ' ενα σωματειο για ολους μας.
Δεν το περιμενα ν' ακουσω απο τους γιους μου τετοιες σοσιαλιστικες παραλογιες.
Ειναι λογικοτατο. Αν δεν συσπειρωθουμε...
Αρκετα μ' αυτη τη συζητηση. Μα, πατερα, ειναι...
Ελατε τωρα να πλυθειτε.
Η μητερα σας περιμενει.
Νομιζετε οτι θα τους αφησω να σας εχουν στη βροχη σαν σκυλι χωρις να κανω τιποτα;
Σους, Νταβι.
Ποιος σ' εδωσε την αδεια να μιλησεις; Ειναι πολυ σημαντικο.
Σας τιμωρουν επειδη... Οχι πιο σημαντικο απο καλους τροπους.
Μα τι θα κανουμε γι' αυτο; Θα πεθανετε απο το κρυο οταν χιονισει.
Ας συσπειρωθουμε να δουμε πως θα φερθουν τοτε.
Σωστα. Τα παιδια περιμενουν το συνθημα σας.
Ολοι στο ορυχειο ειναι ετοιμοι.
Δεν θα με κανετε πιονι της πολιτικης σας. Δεν θα γινω αφορμη καμιας απεργιας.
Αν μπορουν και κανουν τετοιο πραγμα στον αντιπροσωπο, τι θα κανουν στους εργατες;
Θα δουμε. Ησυχια τωρα. Τελειωστε το φαγητο σας.
Πατερα... Αρκει τωρα.
Μα... Μην ανακατευεσαι.
Δεν αρκει. Περιμενε να σου δοθει η αδεια να μιλησεις.
Θα μιλησω εναντια στο αδικο οπουδηποτε, με η ανευ αδειας.
Οχι σ' αυτο το σπιτι. Σ' αυτο το σπιτι και παντου, κυριε.
Φυγε απο το τραπεζι. Θα φυγω απο το σπιτι.
Ζητησε συγγνωμη απο τον πατερα σου. Δεν προκειται.
Ερχομαι μαζι. Θα βρουμε καταλυμα στο χωριο.
Γκουϊλιμ.
Ολοι σας, λοιπον;
Για τελευταια φορα, καθισε και φαε. Δεν θα πω τιποτε αλλο.
Δεν αμφισβητουμε την εξουσια σας, κυριε.
Μα αν οι καλοι τροποι εμποδιζουν να λεμε την αληθεια, ας τους ξεχασουμε.
Μαζεψε τα ρουχα σου και φυγε.
Θα παω μαζι να τους φροντιζω. Μαζεψε τη γλωσσα σου. Πλυνε τα πιατα.
Ναι, γιε μου, το ξερω οτι εισαι εδω.
Οι ανδρες κατεβηκαν σε απεργια.
Τι σημαινει αυτο, κε Γκριφιντ;
Σημαινει οτι...
Η κοιλαδα εχασε κατι που ισως δεν αντικατασταθει ποτε.
Πηγαινε τωρα στους γονεις σου. Θα σε χρειαστουν σημερα.
Περασαν 22 εβδομαδες καθως η απεργια συνεχισε το χειμωνα.
Ηταν περιεργο να βλεπεις ανδρες στο δρομο τη μερα.
Πλανιοταν μια αισθηση φοβου.
Κι οι διαθεσεις χειροτερευαν συνεχως...
Καθως τ'αδεια στομαχια κι η απογνωση αρχισαν να κυριευουν τη λογικη.
Οποιος δεν ηταν φιλος τους εγινε εχθρος τους.
Ηξεραν οτι ο πατερας μου ηταν εναντιος στην απεργια...
Και τωρα ηταν εναντιοι σ' αυτον.
Χιου, θα γινει μια συγκεντρωση στους λοφους αποψε, ε;
Ναι, μαμα. Θα με πας.
Οχι, μαμα. Δεν ειναι μερος για γυναικες.
Θα υπαρχει μερος γι' αυτη τη γυναικα αποψε... τ' ορκιζομαι.
Περιμενετε να μ' ακουσετε πρωτα.
Ειμαι η Μπεθ Μοργκαν, οπως αναμφιβολα ξερετε.
Ηρθα να σας πω τι νομιζω για σας, που καταφερεστε εναντια στον ανδρα μου.
Ειστε ολοι σας θρασυδειλοι.
Δεν θα εκανε και δεν εκανε τιποτα εναντιον σας, και τον ξερετε καλα.
Πως μπορειτε παλιουποκριτες να πηγαινετε στην ιδια εκκλησια μαζι του;
Το οτι υποστηριζει τους ιδιοκτητες δεν ειναι απλως ανοησια, μα μοχθηρια.
Θα πω αλλο ενα μονο πραγμα, και ειναι τουτο.
Αν παθει τιποτα ο Γκουϊλιμ μου...
Θα βρω τους υπαιτιους και θα τους σκοτωσω με τα ιδια μου τα χερια.
Κι αυτο τ' ορκιζομαι στο Μεγαλοδυναμο.
Αϊαντο! Βοηθεια!
Κρατησου, μαμα. Μας ακουσαν. Ερχονται.
Μολις τωρα ηταν ξυπνητος.
Θα γινει καλα, τοτε. Το γιατι ειναι αδυνατον να το ξερω.
Μεγαλωνετε αλογα σ' αυτη την οικογενεια, κε Μοργκαν.
Αυτο το παιδι θα επρεπε να ειναι στον ταφο, κανονικα.
Ειναι καθαρος Μοργκαν τοτε, ε, γιατρε;
Χρειαζεται τροφη τωρα, κα. Ιβορ. Λιγη σουπα...
Και μερικα ζεστα χαμογελα.
Αλογο.
Καλημερα. Περιμενε, περιμενε. Ηταν ξυπνητος. Μιλησε στην Μπρον.
Ποσο θα χρειαστει ν' αναρρωσει; Δεν ειναι σιγουρο.
Τα ποδια του παγωσαν ως το μεδουλι. Ενα χρονο, δυο χρονια.
Δεν υποσχομαι οτι θα περπατησει. Η φυση πρεπει ν' ακολουθησει την πορεια της.
Προσεχετε τι λετε. Νομιζω οτι σας ακουσε.
Που ειναι η σπιθα που νομιζα οτι θα δω στο βλεμμα σου;
Φοβασαι, μικρε;
Ακουσες τι ειπε ο γιατρος; Μαλιστα, κυριε.
Και το πιστεψες;
Μαλιστα, κυριε.
Θελεις να περπατησεις ξανα, ετσι;
Μαλιστα, κυριε.
Τοτε πρεπει να εχεις πιστη.
Κι αν εχεις πιστη, θα το κατορθωσεις, ασχετα με το τι λενε ολοι οι γιατροι.
Μα ειπε οτι η φυση πρεπει ν' ακολουθησει την πορεια της.
Η φυση ειναι η θεραπαινιδα του Κυριου.
Θυμαμαι μια - δυο φορες που της διεταξαν ν' αλλαξει πορεια.
Γνωριζεις τις Γραφες, μικρε; Μαλιστα, κυριε.
Τοτε θα γνωριζεις πως οτι εγινε πριν μπορει να ξαναγινει, για σενα.
Με πιστευεις, Χιου;
Μαλιστα, κυριε. Ωραια.
Θα δεις τον πρωτο ναρκισσο, πανω στο βουνο.
Θα τον δεις; Σιγουρα, κυριε.
Τοτε θα τον δεις.
Σχεδον ευχομαι...
Να ημουν εγω ξαπλωμενος στη θεση σου...
Αν σημαινε οτι θα ξαναδιαβαζα αυτο το βιβλιο για πρωτη φορα.
Το Νησι των Θησαυρων.
Κυριε Γκριφιντ;
Δεν ηθελα να φυγετε διχως ευχαριστιες. Εκανα απλως το καθηκον μου.
Οχι. Δεν ηταν μονο καθηκον.
Ναι. Ο Χιου ειναι ενα εξοχο αγορι.
Κι εσεις μια εξοχη οικογενεια.
Πηγαινε μεσα καλυτερα. Θα πουντιασεις.
Θα 'ρθειτε για φαγητο συντομα;
Ναι. Αργοτερα, οταν ξεμπερδεψετε με τους γιατρους.
Θα τους κανω να βιαστουν, τοτε. Ωραια.
''Κυριε Τελοουνι, ο Δρ. Λιβεσεϊ και οι υπολοιποι κυριοι..."
"Μου ζητησαν να γραψω ολες τις λεπτομερειες για το Νησι των Θησαυρων..."
"Απο την αρχη ως το τελος, αποκρυπτοντας μονο την ακριβη θεση του..."
"Κι αυτο επειδη υπαρχει ακομα ενας θαμμενος θησαυρος.''
''Βουτω λοιπον την πενα μου στο μελανι, το ετος 1785..."
"Κι επιστρεφω στην εποχη που ο πατερας ειχε το πανδοχειο Πλοιαρχος Μπενμποου.''
Ολα τα υπεροχα βιβλια που ζουν στη μνημη μου απο τοτε...
Μου εδωσαν ελπιδα, και διατηρησαν την πιστη μου.
Τους πρωτους μηνες η μητερα μου ηταν ακομα επανω...
Και μιλουσαμε ο ενας στον αλλο με χτυπηματα.
Ανοιξη;
Αυτο ηταν, κοριτσι μου.
Σιγα.
Ενταξει.
Περιμενε.
Μερικες νιφαδες χιονιου.
Γκουϊλιμ.
Οριστε γυναικα που εχεις, ξαπλωνει κι αφηνει να σας φροντιζουν ξενοι.
Οριστε γυναικα που εχω, τοτε.
Συμφωνω μαζι σου, νεαρε.
θα πεις κατι, μητερα;
Ελα, πες κατι.
Τι μπορω να πω;
Κι αν δεν βρηκες να πεις στην τελευταια σου ομιλια. Ειναι ευκολοτερο τωρα, με φιλους.
Λοιπον...
Λοιπον... ελατε να φαμε, ολοι σας.
Λιγο ακομα, παιδια;
Αϊαντο.
Δεν σ' εχω δει τελευταια στην εκκλησια.
Ημουν πολυ απασχολημενος. Με τι ειδους δουλεια, με το ελευθερο;
Με τη δικη μου. Μια πολιτισμενη ερωτηση εκανα.
Κι εχεις μια πολιτισμενη απαντηση. Ημουν απασχολημενος με το σωματειο.
Τα σωματεια ειναι δουλεια του Διαβολου. Θα πας στον πατο ετσι.
Τουλαχιστον δεν καθομαι πανω του, αερολογωντας στην εκκλησια.
Για ακουσε δω... Ξεχνα το, πριν πω καμια χοντραδα.
Ειν' ενα θεμα που απαιτει συζητηση.
Αϊαντο, γιατι νομιζεις οτι αερολογουμε στην εκκλησια.
Το σχολιο μου δεν αναφεροταν σ' εσας.
Τοτε αναφερε το σ' εμενα.
Πολυ καλα.
Επειδη προσποιειστε τους καλους ποιμενες...
Κι ωστοσο αφηνετε τα προβατα σας να ζουν στη βρωμα και στη φτωχια.
Κι αν προσπαθησουν να διαμαρτυρηθουν γι' αυτο...
Τα ηρεμειτε λεγοντας οτι τα βασανα τους ειναι θελημα Θεου.
Προβατα. Γεννηθηκαμε για να μας βοσκουν και να μας κουρευουν μια χουφτα ιδιοκτητες;
Διδαχθηκα οτι ο ανθρωπος εγινε καθ' εικονα του Θεου, οχι προβατου.
Αϊαντο. Δεν εξεθεσα τις αποψεις μου...
Επειδη δεν ηθελα ν' ανακατευτω σε μια οικογενειακη διαφωνια.
Εχετε την αδεια μου.
Πολυ καλα, τοτε. Οριστε τι νομιζω.
Πρωτα, συστηστε το σωματειο σας.
Το χρειαζεστε. Μονοι, ειστε ανισχυροι. Συλλογικα, θα ειστε δυνατοι.
Ωστοσο η δυναμη απαιτει υπευθυνοτητα, για το ατομο σας και τους αλλους.
Γιατι το αδικο δεν καταπολεμειται με περισσοτερο αδικο...
Μονο με δικαιοσυνη, και τη βοηθεια του Θεου.
Βγαινετε απο τα ορια της θεσης σας, κε Γκριφιντ;
Ο ρολος σας ειναι πνευματικος.
Ο ρολος μου ειναι τα παντα αναμεσα στον ανθρωπο και το Θεο.
Οι διακονοι θα μαθουν οτι κηρυσσετε το Σοσιαλισμο.
Κυριε Παρυ... Δωστε του δρομο απο δω.
Κε Παρυ... Αρκει. Ειναι καλεσμενος.
Μπεθ, φερε μια μπυρα στον κο. Παρυ. Θα του φερω μια με το τηγανι κατακεφαλα.
Δις Τζενκινς. Ενα γλυκο τραγουδι. Η αρπα, σωστα; Ελατε. Περαστε.
Τωρα, ενα τραγουδακι...
Ανχαραντ.
Θα σας ειμαστε παντα υποχρεοι; Τωρα ενωσατε ξανα την οικογενεια μας.
Οχι. Αφησε το σ' εμενα.
Τα χερια σας. Τι κριμα.
Δεν πειραζει.
Δουλεψατε ποτε σε ανθρακωρυχειο;
Δεκα χρονια. Δεκα χρονια;
Ενω σπουδαζα.
Λιγο σαπουνι. Μην μπαινεις στον κοπο, σε παρακαλω.
Ετσι κανουν οι αντρες, λερωνουν το καλα μαντηλια.
Μπορει να ειστε βασιλιας στην εκκλησια, μα εγω ειμαι βασιλισσα στην κουζινα μου.
Θα εισαι βασιλισσα οπου και να βρισκεσαι.
Τι σημαινει αυτο;
Δεν ηταν σωστο να πω κατι τετοιο.
Γιατι;
Δεν εχω το δικαιωμα να σου μιλω ετσι.
Κυριε Γκριφιντ;
Αν αυτο το δικαιωμα ειναι δικο μου...
Σας το δινω.
Κατοπιν η απεργια διευθετηθηκε με τη βοηθεια του Γκριφιντ και του πατερα μου.
Ξανα στη δουλεια, για ν' απαλειφτει η μνημη της αδρανειας και των στερησεων.
Οι ανδρες ηταν ευτυχισμενοι ανεβαινοντας το λοφο το πρωι.
Ενας και εννια. Ενας και δεκα.
Αλλα οχι ολοι, γιατι τωρα ηταν πολλοι για τις διαθεσιμες θεσεις...
Και μερικοι εμαθαν πως δεν θα υπαρξει δουλεια γι'αυτους στην κοιλαδα τους.
Επικρατει η ιδια κατασταση σ' ολη τη Ν. Ουαλια.
Στο Καρντιφ οι εργατες περιμενουν στη σειρα για να τους δωσει ψωμι η κυβερνηση.
Οχι για μας, ε;
Θα παρουμε το μεριδιο μας απ' το κουτι και θα φυγουμε, πατερα.
Που θα πατε; Στην Αμερικη.
Και το μεριδιο μου, Οουεν. Και το δικο μου.
Οχι. Μονο το δικο μας.
Δεν θα δεχτουμε ελεημοσυνη. Οχι ελεημοσυνη, Οουεν. Λογικη.
Οχι, μονο το δικο μας.
Μην πειτε τιποτα στη μητερα σας. Ας περασει πρωτα αυτη η μερα.
Αφηστε τα μην πειτε τιποτα.
Σας ακουσα.
Στην Αμερικη.
Αγορακια μου.
Να διαβασουμε ενα κεφαλαιο,γιοι μου;
Ποιο να διαβασουμε, πατερα;
Ησαϊας 55.
Αυτοι οι δυο πανε. Κι αυτο ειναι μονο η αρχη.
Μετα θα μου φυγετε ολοι σας, με τη σειρα. Ολοι σας.
Εγω δεν θα σ' αφησω ποτε, μαμα.
Χιου, αν μ' αφησεις ποτε κι εσυ, θα μετανιωσω που εκανα παιδια.
Γιατι τα εκανες;
Πραγματι, αγορι μου,γιατι;
Για να εχω ολημερις τα χερια στα νερα και το κεφαλι μου στο φουρνο.
Για τον κο. Ιβορ Μοργκαν.
Απο το Παλατι του Γουϊντσορ.
''Ο κος Ιβορ Μοργκαν διατασσεται να παρουσιαστει ενωπιον Της Μεγ...''
''Ο κος Ιβορ Μοργκαν διατασσεται να παρουσιαστει ενωπιον της Μεγαλειοτατης..."
"Με επιλεγμενα μελη της χορωδιας του, την 14η Μαϊου και ωρα 15:00 με 17:00.''
Για να τραγουδησει ενωπιον της Βασιλισσης.
Γιε μου, δεν ηλπιζα ποτε να δω τοσο χαρουμενη μερα.
Αϊντρις, Οουεν, ολοι σας. Φερτε ολο τον κοσμο απ' τις γυρω κοιλαδες.
Νταβι, πηγαινε στ' αλλα ορυχεια. Προσκαλεσε τους παντες.
Αϊαντο, στις Τρεις Καμπανες για μπυρα. Αποψε το σπιτι μου ειναι ανοιχτο.
Γιοι μου, θα εχετε εναν αποχαιρετισμο ανταξιο για τους Μοργκαν.
Ουρανιε Πατερα μας, Σου δινω τις εγκαρδιες ευχαριστιες μου γι' αυτη τη μερα.
Για ολα οσα εχω, και για τουτη την καινουργια ευλογια.
Διοτι εισαι ο Πατερας μας, και θεωρουμε τη Βασιλισσα μας ως μητερα.
Ανακουφισε την στα βασανα της, Κυριε...
Και μην της αποθετεις μεγαλυτερα βαρη στην ηλικια της.
Επισης χορηγησε γλυκυτητα, δυναμη και πνευμα...
Στις φωνες που θα τραγουδησουν υπο την παρουσια της.
Αμην. Αμην.
Γκουϊλιμ. Οουεν.
Καλημερα, κε Γκριφιντ. Η Ανχαραντ πηγε κατω στην αγορα.
Η Ανχαραντ; Ηρθα για το Χιου.
Για το Χιου;
Οι ναρκισσοι ανθισαν, μαμα. Που ειναι τα ρουχα σου;
Κατω απο το μαξιλαρι. Της εποχης, καταλληλα για σημερα.
Ελα τοτε, και θα φερεις ενα μπουκετο αξιο για βασιλισσα...
Στη γενναια μητερα σου.
Ναι, θα φερω, κυριε.
Φτασαμε σχεδον, Χιου. Μαλιστα κυριε.
Χαμηλη γεφυρα. Προσοχη. Εχει πλακα.
Εισαι ενταξει; Μαλιστα, κυριε.
Ενταξει; Μαλιστα, κυριε.
Προσεκτικα, τωρα.
Αυτο ηταν.
Η Κοιλαδα Ροντα.
Μπορεις να περπατησεις, αν προσπαθησεις.
Ελα, παλικαρι μου. Μπορεις να περπατησεις.
Χιου. Περπατησε.
Να ενα καλο παλικαρι. Ελα.
Βλεπεις;
Οριστε ενας γενναιος λεβεντης.
Σταθηκες τυχερος, Χιου.
Τυχερος που υπεφερες, και που περασες τοσους κουραστικους μηνες στο κρεβατι.
Γιατι ο Θεος σου εδωσε την ευκαιρια ν' αναπτυξεις το πνευμα σου.
Κι οπως ο πατερας σου καθαριζει τη λαμπα για να δινει καλο φως...
Ετσι κι εσυ κρατα καθαρο το πνευμα σου, ε;
Πως, κυριε;
Με την προσευχη, Χιου.
Και προσευχη δεν σημαινει να φωναζεις, να μουρμουριζεις...
Και να κυλιεσαι σαν καφρος σε θρησκευτικη εκσταση.
Η προσευχη ειν' ενα διαφορετικο ονομα για την καλη, καθαρη, αμεση σκεψη.
Οταν προσευχεσαι, σκεψου.
Σκεψου καλα αυτα που λες.
Μετατρεψε τις σκεψεις σου σε συμπαγη πραγματα...
Κι ετσι η προσευχη σου θα εχει δυναμη.
Κι αυτη η δυναμη θα εμποτισει το σωμα σου, το πνευμα σου και το μυαλο σου.
Και το πρωτο χρεος αυτων των νεων ποδιων ειναι να σε φερουν στην εκκλησια.
Ναι, θα το κανουν, κυριε. Οριστε ενας γενναιος λεβεντης ξανα.
Δωσε μου το χερι σου.
Ελα τωρα.
Παραμενετε στις θεσεις σας παρακαλω; Εχουμε διακονικη συνελευση.
Μεϊλιν Λιουϊς.
Ελα εδω.
Οι αμαρτιες σου σε αποκαλυψαν.
Και τωρα θα πληρωσεις για ολες τις γυναικες σαν εσενα.
Εφερες ενα παιδι στον κοσμο παραβιαζοντας την Εντολη.
Η προσευχη ειναι ματαιη για το ειδος σου.
Θα απελαστεις στο απολυτο σκοταδι ωσπου να σου γινει μαθημα.
Μεϊλιν Λιουϊς ομολογεις την αμαρτια σου;
Ναι.
Τοτε ετοιμασου να υποστεις την τιμωρια σου.
Σταματα. Αφησε την ησυχη, υποκριτη.
Αφηστε το, κε Μοργκαν. Κατσε κατω.
Ανχαραντ.
Πως το ανεχθηκες; Σκληροκαρδοι γεροι, να την κανουν να υποφερει κι αλλο.
Αυτος δεν ειναι ο λογος του Θεου. ''Πηγαινε και μην αμαρτησεις αλλο'', ειπε ο Χριστος.
Ανχαραντ.
Ξερεις τη Βιβλο απ' εξω, τη ζωη ελαχιστα. Ξερω οτι δεν ειναι χειροτερη απο μενα.
Ανχαραντ. Τι ξερουν οι διακονοι γι' αυτο;
Για το τι μπορει να συμβει σε μια φτωχη κοπελα οταν...
Αγαπα εναν ανδρα τοσο ωστε ακομα και μια συντομη απουσια του ειναι βασανιστηριο;
Σε ποναει, Χιου; Χαλαρωσε τωρα.
Χιου;
Ανχαραντ.
Τωρα εγινα ανδρας. Φυγε απο δω σε παρακαλω.
Ωστε εγινες ανδρας τωρα, ε;
Μπεθ. Βλασφημια, ιεροσυλια κι υποκρισια.
Ειναι αδυνατον να καπνισω και να διαβασω την Κυριακη;
Πηγαινε να φυσηξεις τη μυτη σου.
Περαστε.
Περαστε.
Τι στον κορακα...
Καλημερα, Μοργκαν. Καλημερα, κε Εβανς.
Καθιστε, κυριε. Καθιστε, κυριε. Ευχαριστω.
Ο κος Εβανς.
Ο ιδιοκτητης του ορυχειου αυτοπροσωπως.
Ανχαραντ.
Τωρα, επι της ουσιας. Μαλιστα, κυριε.
Ηρθα για ενα πολυ λεπτο ζητημα, Μοργκαν.
Προβληματα, κυριε; Οχι. Οχι προβληματα.
Αλλα με ανησυχει. Μαλιστα, κυριε.
Ηρθα για να σου ζητησω την αδεια...
Για το γιο μου Γιεστιν...
Να εχει την αδεια...
Γεια σου, Μοργκαν. Ευχαριστω.
Που ειχα μεινει; ''Αδεια'';
Ναι. Ωστε ο γιος μου, ο Γιεστιν...
Να εχει την αδεια, με την αδεια της κορης σας,
Να της μιλησει. Αυτα.
Ειμαστε πολυ υπερηφανη οικογενεια, κε Εβανς.
Ναι, το ξερω. Το ξερω, Μοργκαν.
Αλλα δεν φταιω εγω, Μοργκαν. Φταιει αυτος ο ζωηρος...
Κε Εβανς. Ο γιος σας εχει την αδεια μου να μιλησει σ' εμενα.
Σ' ευχαριστω, Μοργκαν. Σου ειμαι πολυ υποχρεος.
Μαλιστα, κυριε.
Ουαλικο αιμα, ξερεις τωρα, και τετοια πραγματα.
Σου ειμαι πολυ υποχρεος, Μοργκαν. Μαλιστα, κυριε.
Μπεθ.
Ελα, ελα. Τα παπουτσια μου. Φερε τα παπουτσια μου.
Εσυ. Στο δωματιο σου. Δεν σου 'μεινε καθολου ντροπη; Ανεβα πανω.
Βγαλε τα χερια... Τα παπουτσια. Βρες τα παπουτσια μου.
Γιατι δεν φορατε τα σακακια σας;
Κυριε Μοργκαν;
Καθιστε.
Απο δω η συζυγος μου, η κα Μοργκαν.
Πως ειστε;
Κε Μοργκαν, ηρθα να ζητησω την αδεια σας να μιλησω στην κορη σας, την Ανχαραντ.
Οι γιοι μου.
Ναι. Τους γνωριζω.
Γειτσες.
Δεν ειναι σωστο να εισαι εδω.
Δεν αντεχω αλλη μια νυχτα χωρις να ξερω.
Τι συνεβη; Εγινε τιποτα κακο;
Κακο; Ξερεις τι εννοω.
Γιατι αλλαξες σταση απεναντι μου; Γιατι σου ειμαι ξενη τωρα;
Εκανα τιποτα;
Οχι.
Το σφαλμα ειναι δικο μου.
Μου μιλησε η μητερα σου μετα τη λειτουργια.
Ειναι ευτυχισμενη που θα ζησεις πλουσιοπαροχα.
Με το Γιεστιν Εβανς.
Ειναι καλη επιλογη. Δεν θελω αυτον.
Θελω εσενα.
Ανχαραντ;
Εχω ξαγρυπνησει κι εγω, προσπαθωντας να βρω μια λυση.
Οταν ανελαβα αυτη τη δουλεια, ηξερα τι σημαινε.
Θυσιες και αφοσιωση.
Σημαινε οτι θ' αποτελουσε ολη μου τη ζωη...αποκλειοντας οτιδηποτε αλλο.
Αυτο θα το εκανα με προθυμια.
Αλλα να το μοιραστω με καποια...
Νομιζεις πως μπορω να σ' εχω κουρελοντυμενη...
Να εξαρτασαι απο τη φιλανθρωπια για το φαγητο σου...
Τα παιδια μας να μεγαλωνουν με ρουχα απο δευτερο χερι...
Κι εμεις να ευχαριστουμε το Θεο σ' ενα σπιτι γεματο συνεισφορες;
Οχι. Αντεχω μια τετοια ζωη προς χαριν της εργασιας μου...
Αλλα νομιζω πως θ' αρχιζα να σκοτωνω αν...
Αν σ' εβλεπα ν' ασπριζεις 20 χρονια πριν τον καιρο σου.
Γιατι;
Γιατι θ' αρχιζες να σκοτωνεις;
Εισαι ανδρας η αγιος;
Δεν ειμαι αγιος. Αλλα εχω υποχρεωση για σενα.
Αφησε με να την εκπληρωσω.
Δεν θ' ακουστουν τραγουδια στο γαμο της κορης μου, Νταϊ Μπαντο;
Τωρα λοιπον. Η μπανιερα χωρα 100 γαλονια.
Το ''Α'' τη γεμιζει με 20 γαλονια το λεπτο...
Και το ''Β'' με 10 γαλονια το λεπτο.
Ενταξει, κε Μοργκαν; 20 και 10 γαλονια. Μαλιστα, κυριε.
Τωρα λοιπον. Το ''Γ'' ειναι μια τρυπα που την αδειαζει με 5 γαλονια το λεπτο.
Σε ποση ωρα θα γεμισει η μπανιερα;
Τι ανοητο. Να προσπαθεις να γεμισεις μια μπανιερα μεσ' την τρυπα.
Ειναι μαθηματικα, γυναικα. Μαθηματικα. Εξασκηση για το μυαλο.
Για τις εξετασεις να μπει στο σχολειο. Αυτο το κρατικο σχολειο.
Τι ανοητοι με τα μαθηματικα τους. Ποιος θα εχυνε νερο σε μια τρυπια μπανιερα;
Μονο ενας τρελος. Για να δουμε αν μπορει να υπολογιζει.
Ειναι αριθμοι, τιποτ' αλλο. Ποσα γαλονια, και ποση ωρα.
Σε μια μπανιερα γεματη τρυπες.
Τωρα ξερω γιατι εβγαλα τετοια λουλουδια γιους.
Εσυ φταις, Μπεθ Μοργκαν, εισαι η αιτια.
Κοιταξτε, κε Γκριφιντ. Εχετε τιποτα αλλο;
Το δεκαδικο σημειο.
Το δεκαδικο...
Το δεκαδικο σημειο, τοτε, και γαληνη στο σπιτι μου.
Αντε ξυσου. Λοιπον, πηγε αργα.
Πρεπει να φευγω. Θα συνεχισουμε με το δεκαδικο σημειο αυριο βραδυ.
Καληνυχτα. Καληνυχτα, κα Μοργκαν.
Υπαρχει κανεις που δεν θυμαται την πρωτη του μερα σ'ενα νεο σχολειο;
Να πηγαινω μοναχος περνωντας τους λοφους στη διπλανη κοιλαδα...
Ο πρωτος απο την οικογενεια μου που ειχε το προνομιο να σπουδασει.
Ωστε εισαι ο καινουργιος μαθητης;
Μαλιστα, κυριε. Εισαι αργοπορημενος.
Μαλιστα, κυριε.
Τι βρωμικος, καπνοδοχοκαθαριστης.
Ποιοι ειναι οι δικοι σου;
Απο που εισαι; Απο την Κοιλαδα Ροντα.
Απο την Κοιλαδα Ροντα;
Μια μικρη ιδιοφυια απο τ' ανθρακωρυχεια.
Και περιμενουν να την κανω καθηγητη. Ενταξει, περασε.
Σε σταβλο μεγαλωσες;
Λοιπον, κλεισε την πορτα.
Οι μποτες σου ειναι λασπωμενες.
Ηταν καθαρες οταν εφυγα απ' το σπιτι.
Θα με προσφωνεις ''κυριε'', ειδαλλως θα τις μαζεψεις με τη βεργα.
Κατσε εκει τωρα. Μαλιστα, κυριε.
Ελα δω, βρωμο - καπνοδοχοκαθαριστη.
Τι εχουμε εδω;
Μια κασετινα.
Ομορφη.
Εσπασες την κασετινα μου.
Μερβιν, σταματα. Θα του κανεις κακο.
Επεσα στο βουνο.
Νικησες, Χιου;
Οχι.
Αϊαντο.
Φωναξε τον Νταϊ Μπαντο. Τον Νταϊ Μπαντο, ε;
Θελεις να πας στο σχολειο αυριο; Μαλιστα, κυριε.
Ωραια. Θα εχεις μια πενα για καθε σημαδι στο προσωπο, εξι για μια ματωμενη μυτη...
Ενα σελινι για ενα μαυρο ματι, δυο για μια σπασμενη μυτη.
Γκουιλιμ. Σταματα. Καβγαδισε ξανα...
Και δεν θα θελω να σε δω στα ματια μου, δεν θα σου ξαναπω κουβεντα.
Σπαζε τη μυτη σου, τοτε. Σπαζε την καρδια μου σαν θα βγαινεις εξω.
Τ' αγορια πρεπει να καβγαδιζουν. Να καβγαδιζουν;
Ενας ακομα τετοιος ξυλοδαρμος και θα γυρισει νεκρος.
Ξυλοδαρμος; Δεν ηταν ξυλοδαρμος.
Λιγο ξυλο, ναι, μα οχι ξυλοδαρμος.
Δωστου λιγο καιρο, και θα τους ξυλοδερνει αυτος, ε;
Νταϊ Μπαντο. Περασε.
Καλησπερα, κα Μοργκαν. Βγαλε το καπελο σου.
Ο Νταϊ Μπαντο θα σου μαθει μποξ, Χιου.
Να παλευει πρωτα. Πολλοι κανουν τους μποξερ και δεν ξερουν καν απο παλη.
Το μποξ ειναι τεχνη, ε; Ειναι, ειναι.
Ελα τωρα. Σερβιρισε λιγο τσαϊ στα παιδια.
Τσαϊ; Τσαϊ;
Οχι τσαϊ, κα Μοργκαν.
Εδω εχουμε προπονηση.
Μια μπυρα, αν εχετε την καλοσυνη.
Μπανιερες γεματες τρυπες.
Και τωρα επαγγελματιες μποξερ.
Ωστε ο ανθρακωρυχος μας ασχολειται με το αγαπημενο του σπορ ξανα;
Κυριε Φιλιπς, σκυψε. Σκυψε. Αρνουμαι, κυριε.
Κυριε Γουελς, σκυψε.
Ελα. Βαλτο αναμεσα στα δοντια σου.
Δαγκωστο γερα.
Κοιταξτε, ο καθηγητης.
Χιου, αγορι μου. Δεν πιστευω τα ματια μου.
Σου το εκαναν στο σχολειο; Ειναι πολυ βαθιες. Ποιος το εκανε;
Ο κος Τζονας; Θα του κανουμε μια κουβεντουλα.
Οχι. Και γιατι οχι;
Παραβιασα τον κανονα που επαιξα μποξ. Δεν υπαρχει τετοιος κανονας.
Μα με προειδοποιησε. Ανοησιες. Θα...
Περιμενε, Νταβι.
Ειναι υποθεση του Χιου. Ας αποφασισει ο ιδιος.
Δωσε το συνθημα, και δεν θ' αφησουμε γερο κοκκαλο πανω του.
Οχι. Αφηστε τον ησυχο.
Νομιζω οτι το αδελφακι μας αρχισε να γινεται ανδρας.
Τα πολλαπλασια χρησιμοποιουνται για τη μετρηση αποστασεων και...
Ναι; Ωραια.
Καλημερα, κυριε... Τζονας.
Κυριε Τζονας. Ηρθαμε πραγματι στο σωστο μερος.
Πως μπορω να σας βοηθησω;
Κανεις δεν ειναι πολυ ηλικιωμενος για μαθηση, ειναι;
Οχι. Πηγα κι εγω στο σχολειο καποτε.
Αλλα δεν ειχα κλιση για γνωσεις. Κοιταξτε, τι θελετε;
Γνωση.
Πως θα μετρουσατε ενα ραβδι, κε Τζονας;
Απο το μηκος του, φυσικα. Και πως θα μετρουσατε εναν ανδρα...
Που χρησιμοποιει ενα ραβδι σ' ενα παιδακι;
Πειτε μας. Ειστε καλος στη χρηση ραβδιων.
Μα η ειδικοτητα μου ειναι το μποξ, με τους κανονες του Μαρκησιου του Κουϊνσμπερι.
Θεος σχωρεστον.
Και θα δωσω προθυμα αυτη τη γνωση μου σ' εσας.
Κυριε Μοτσιλ. Κυριε Μοτσιλ.
Ενταξει, δειξτου τη σωστη σταση, τωρα.
Κοιταξτε, για να γινετε καλοι μποξερ, πρεπει να εχετε καλο δεξι χερι.
Βλεπετε;
Τωρα, ετσι θα τιμωρησετε τον αντιπαλο, μ' ενα δεξι κι ενα αριστερο.
Και καντε το με την ψυχη σας, με...
Ο κυριος σας μιλαει.
Σηκωστον πανω. Ελα, ελα, ελα. Οπαλακια.
Στην ιδια σταση ξανα.
Μου δινετε την προσοχη σας, αγορια και κοριτσια;
Δεν ειμαι συνηθισμενος να μιλω στο κοινο...
Μονο σε κοινα μπαρ. Αλλα αυτο...
Ξεχαστε το. Ειναι αντικανονικο. Σπαζει μυτη. Τωρα το...
Μαλλον δεν εχει προοπτικες για μποξερ. Ειναι ανεπιδεκτος μαθησεως.
Κυριε Γκριφιντ.
Ο Ιβορ... επεσε κατω απο ενα βαγονι, στην κατω στοα.
Ιβορ!
Εχουμε τον πρωτο εγγονο μας, Γκουϊλ. Μας εδωσε τον ενα και πηρε τον αλλο.
Να το πεις στη γυναικα του. Θα σου δωσει την απαντηση.
Σους. Μην προκαλεις την οργη Του. Στο διαβολο με την οργη Του.
Και το λεω ξεκαθαρα για ν' ακουστει.
Ευγε. Με αριστα, βλεπω.
Ο γιος μας ειναι σπουδασμενος.
Τι ειναι, Χιου; Δεν καταλαβαινω λεξη.
Λατινικα. Λατινικα, ε;
Γιατι οχι καλα Ουαλικα, ή ακομα κι Αγγλικα;
Ειναι της μοδας. Της μοδας.
Γαλλικουρες, δεκαδικα σημεια, και τρυπιες μπανιερες.
Φτωχε μου Χιου. Σου παραγεμισαν το κεφαλι με λατινικα;
Μπεθ, κουκλα μου. Μαυρο ματι, ε; Αντε, φωναξε. Ξυπνα το μωρο, τοτε.
Να ο ομορφουλης. Φτυστος ο πατερας μου.
Τι χαζομαρες.
Λοιπον, Χιου. Τι σχεδιαζεις να κανεις;
Σχολειο στο Καρντιφ, και μετα πανεπιστημιο για δικηγορος, η γιατρος;
Δρ. Χιου Μοργκαν. Λοιπον, θειε Χιου, αυτο θα ειναι κατι το ιδιαιτερο.
Ναι, πραγματι, με μια ωραια αμαξα, κι ενα μαυρο κοστουμι με κολαρισμενο πουκαμισο.
Μεγαλεια, μικρουλη μου. Τωρα, ενα ποτηρι βουτυρογαλα...
Με τοσες γνωσεις που εχεις.
Ναι, μητερα. Και μερικα μπισκοτα της Μπρον.
Και τα δικα μου θα τα ταϊσω στα γουρουνια;
Οχι. Τα δικα σου τα τελειωσα χθες, και σημερα εχουν σειρα της Μπρον.
Λυπαμαι, Χιου. Σημερα εφτιαξα μονο σταφιδοψωμο.
Δεν υπαρχει κανεις για να το φαει τωρα.
Μητερα. Ειμαι τοσο μονη χωρις αυτον.
Ετοιμαζω τις μποτες και τα ρουχα του καθε βραδυ...
Μα το πρωι ειναι ακομα εκει απειραχτα.
Τοσο μονη ειμαι.
Γκουϊλ, θα πω την Μπρον να ερθει να μεινει εδω αν θελει.
Οχι την Μπρον.
Μονο μια οικοδεσποινα στο σπιτι.
Λοιπον, Χιου. Τι σχεδιαζεις να κανεις;
Θα δουλεψω στο ορυχειο μαζι σας, πατερα.
Μιλα λογικα, μικρε. Το ορυχειο δεν ειναι μερος για σενα.
Γιατι οχι μια καθως πρεπει δουλεια;
Καθωςπρεπει; Γιατι, τι ειστε εσυ κι οι αδελφοι του, λωποδυτες;
Σταματα τωρα, Μπεθ. Νοιαζομαι μονο για το καλο του.
Αν προκοψει οσο εσυ και τ' αδελφια του, θα φυγω ευτυχισμενη.
Σκεφτομαι για το μελλον του. Ηταν διαφορετικα στις μερες μας.
Καλοι μισθοι και δουλεια για ολους. Μα ο Χιου ειναι σπουδασμενος.
Γιατι να χαραμισει το μυαλο του στα ορυχεια;
Το προτιμω, πατερα.
Καλως.
Αποφασισε εσυ.
Μα μη ριξεις το φταιξιμο σ' εμενα αν κανεις λαθος.
Ανθρακωρυχος, πατερα.
Ενταξει, ανθρακωρυχος. Ωραια.
Για που το 'βαλες; Να μεθυσω.
Μπρον;
Θα δουλεψω στο ορυχειο. Στο ορυχειο, ε;
Το καημενο το καρβουνο θα τρεμει ηδη.
Μπρον...
Μπρον.
Μ' αφηνεις να ζησω σ' αυτο το σπιτι, και να εχεις το μισθο μου;
Η θεση σου ειναι με τη μητερα σου. Αυτη μ' εστειλε εδω.
Απο οικτο. Οχι, απο απλη λογικη.
Μια κι ετοιμαζεις ρουχα καθημερινα, ετοιμαζε τα δικα μου.
Καλο μου παλικαρι. Ναι η οχι, Μπρον;
Ναι. Ωραια.
Ωραια. Φερνω το κρεβατι μου.
Ωστε ειναι ανδρας τωρα, ε; Και που να σηκωσω τετοιον ανδρα;
Αιαντο! Οχι.
Πεντε σελινια.
Εφτα και δυο πενες.
Πηγαινε τωρα. Ευχαριστω, κυριε.
Τρια σελινια.
Δυο κι εννια.
Μια λιρα δυο.
Δυο λιρες δεκα.
Απολυεσαι, Μοργκαν.
Πηγαινε τωρα.
Δυο λιρες δεκα.
Απολυεσαι, Μοργκαν.
Μια λιρα δεκα.
Κι ετσι συνεβη στον Αϊαντο και στον Νταβι, στους καλυτερους ανθρακωρυχους...
Εξ' αιτιας του υψηλου μισθου τους σε σχεση με τους πιο απεγνωσμενους εργατες.
Θα μας διαβασεις ενα κεφαλαιο, πατερα; Ναι, γιε μου.
''Κυριος ποιμαινει με και ουδεν με υστερησει.''
''Εις τοπον χλοης εκει με κατεσκηνωσεν:"
"Επι υδατος αναπαυσεως εξεθρεψε με.''
''Την ψυχην μου επεστρεψεν:"
"Ωδηγησε με επι τριβους δικαιοσυνης ενεκεν του ονοματος αυτου.''
''Εαν γαρ και πορευθω εν μεσω σκιας θανατου..."
"Ου φοβηθησομαι κακα: οτι συ μετ' εμου ει.''
''Η ραβδος σου και η βακτιρια σου, αυται με παρεκαλεσαν.''
''Ητοιμασας ενωπιον μου τραπεζαν, εξεναντιας των θλιβοντων με:"
"Ελιπανας εν ελαιω την κεφαλην μου.''
''Το ποτηριον σου μεθυσκον με ωσει κρατιστον.''
Μια γραμμη στον Οουεν και τον Γκουϊλ, κατω στο Κεϊπ Ταουν στην Ανχαραντ.
Εδω πανω στον Καναδα στον Αϊαντο...
Κι εδω κατω στον Νταβι στη Νεα Ζηλανδια.
Κι εσυ εισαι το αστερι, που τους στελνεις το φως σου απ' αυτο το σπιτι...
Διασχιζοντας τις ηπειρους και τους ωκεανους.
Τους διασχιζω, ε;
Ποσο μακρια λαμπω τοτε, αν χωρουν ολ' αυτα σ' ενα κομματακι χαρτι;
Ελα τωρα, ειν' ενας χαρτης του κοσμου, κουκλα μου. Σου δειχνει που βρισκονται.
Ξερω που βρισκονται, χωρις χαρτες, η σχεδια, η αραχνες, η μολυβια.
Βρισκονται σ' αυτο το σπιτι.
Κατοπιν η Ανχαραντ επεστρεψε χωρις τον ανδρα της απο το Κεϊπ Ταουν.
Δεν ηρθε σ' εμας, εμεινε στο μεγαλο σπιτι των Εβανς.
Στο σπιτι της, στην κορυφη του λοφου.
Την κα Εβανς, παρακαλω. Ποιος εισαι;
Ο Χιου Μοργκαν.
Ο αδελφος της, ε;
Περασε.
Χιου.
Κα Νικολας, μας σερβιρετε λιγο τσαϊ, παρακαλω;
Καθισε, Χιου.
Πως μεγαλωσες.
Και αλλαξες. Κι εσυ.
Δειχνω αρρωστη, πρεπει να φροντισω τον εαυτο μου.
Ολοι οσοι με βλεπουν μου το λενε, οπως εσυ, ας το αφησουμε καλυτερα.
Πες μου ολα τα νεα.
Πως ειναι ο...
Πως ειναι τ' αγορια και τα κοριτσια που ξεραμε;
Λοιπον...
Οι κορες του Τζενκινς παντρευτηκαν.
Ο Μαλντγουϊν Χιου εφυγε να γινει γιατρος.
Ο Χαουγουελ ειναι σε δικηγορικο γραφειο και στελνει 10 σελινια εβδομαδιαιως.
Και ο κος Γκριφιντ...
Ακομα ξυπναει πρωτος και κοιμαται τελευταιος.
Πως ειναι, Χιου;
Οχι οπως παλια.
Ειναι αρρωστος;
Μεσα του.
Στα ματια του και στη φωνη του.
Οπως κι εσυ.
Φυγε, σε παρακαλω, Χιου.
Συγγνωμη. Τωρα λοιπον, κα Εβανς. Τσαϊ, ε;
Αφηστε, κα Νικολας, θα σερβιρω εγω.
Ξερετε.
Σερβιριζα παντα για τη φτωχη μητερα του κου Γιεστιν.
Θα σερβιρω εγω. Μαλιστα, κα Εβανς.
Μια νεα οικοδεσποινα ειναι σαν τα νεα σεντονια.
Αληθεια. Λιγο σκληρα στην αρχη...
Αλλα μαλακωνουν σαν τα πλυνεις.
Γιατι την εχεις εδω;
Ειναι 37 χρονια με την οικογενεια.
Η ετσι μου λεει 60 φορες τη μερα.
Πιες λιγο τσαϊ, Χιου. Δεν θελεις να φυγω;
Οχι, οχι, Χιου.
Συγγνωμη που σου φερθηκα αποτομα.
Σε παρακαλω, μεινε.
Χιου. Προσπαθησα να το πω στη μητερα, αλλα...
Δεν μου πεφτει λογος.
Ειμαι μονο η οικονομος.
37 χρονια με την οικογενεια...
Κι εζησα να καταραστω τη μερα.
Δεν θα εκπλαγω αν δω το συχωρεμενο τον κυριο να σηκωνεται απ' τον ταφο του.
Μονο η ταφοπλακα τον κραταει στο μνημα, τ' ορκιζομαι.
Περι τινος προκειται, κα Νικολας;
Διαζυγιο.
Διαζυγιο.
Εγω δεν λεω απολυτως τιποτα. Μα αυτο εχει στο μυαλο της.
Ηρθε εδω χωρις το συζυγο της, ε;
Και γιατι; Επειδη ειναι ερωτευμενη μ' αυτον τον ιερεα.
Ιερεα, ειπα. Τον κο Γκριφιντ, εννοω.
Μα ο κος Γκριφιντ δεν πλησιασε καν το σπιτι.
Τι σημασια εχει, μικρη;
Κοιτα τη δουλεια σου και μην ανακατευεσαι.
Δεν θα πουμε το παραμικρο, κα Νικολας.
Οχι.
Παλιοψευτη!
Χωριστε! Ασε με να τον δειρω!
Ψευτη!
Οπως η σκουρια που ειχε καλυψει την κοιλαδα μας...
Τωρα ενα σκοταδι αρχισε να καλυπτει το μυαλο των κατοικων της.
Για πρωτη φορα στη ζωη μου, η εξωπορτα μας ηταν κλειδωμενη τη μερα.
Μπαμπα;
Τι ειναι, Χιου;
Προβληματα με τους Φιλισταιους, ε;
Τι εγινε παλι; Κοιτα τα χερια σου.
Ο Εβαν Τζον.
Ειπε... πραγματα για την Ανχαραντ και τον κο Γκριφιντ.
Ακομη και τα παιδια.
Ειχες δικιο, γιε μου.
Θα επιστρεψω για πρωϊνο. Δεν θα πας στην εκκλησια;
Οχι.
Κι αν το κανουν...
Δεν προκειται να ξαναπατησω ποδι στην εκκλησια οσο ζω.
Θα εχω ζεστα τα σκεπασματα σου.
Οριστε κουκλα που εχω εγω. Αντε ξυσου, νεαρε.
Τι ηταν αυτο για την εκκλησια, μητερα;
Αποψε, μετα τη λειτουργια...
Θα γινει διακονικη συνελευση για την Ανχαραντ.
Για την Ανχαραντ; Μα δεν εκανε τιποτα.
Το τιποτα ειναι αρκετο για ατομα με μυαλο σαν οχετο.
Χιου, μικρουλη μου.
Ελπιζω οταν μεγαλωσεις, οι γλωσσες τους να ειναι λιγοτερο φαρμακερες.
Πρεπει να ειναι κι η Ανχαραντ εκει; Οχι. Κανεις απο μας.
Αλλα δεν θα ξεφυγουμε απο την ατιμωση.
Θα παω εγω, μητερα.
Ειναι η τελευταια φορα που μιλω σ' αυτη την εκκλησια.
Φευγω απο την κοιλαδα με θλιψη...
Γι' αυτους που με βοηθησαν εδω...
Και μ' αφησαν να τους βοηθησω.
Αλλα...
Για τους υπολοιπους...
Γι' αυτους που αποδειξαν οτι ξοδεψα ασκοπα τον καιρο μου αναμεσα σας...
Εχω μονο ενα πραγμα να πω.
Δεν υπαρχει ουτε ενας μεταξυ σας με το κουραγιο...
Να ερθει και να με κατηγορησει για κατι κακο.
Κι ωστοσο, απο καθε αποψη, αν υπηρξε αμαρτια...
Ειμαι αυτος που πρεπει να στιγματιστει αμαρτωλος.
Θα υψωσει κανεις τη φωνη του εδω και τωρα να με κατηγορησει;
Οχι.
Δεν ειστε μονο υποκριτες, αλλα και δειλοι.
Αλλα δεν σας κατηγορω.
Το σφαλμα ειναι τοσο δικο σας οσο και δικο μου.
Οι αργοσχολες γλωσσες...
Η πνευματικη ενδεια που επιδεικνυετε...
Σημαινουν οτι απετυχα να σας διδαξω αυτα που επρεπε.
Χιου;
Οταν ημουν νεος νομιζα πως θα κυριευσω τον κοσμο, με την αληθεια.
Πως θα οδηγουσα ενα στρατο ενδοξοτερο απ' οτι θα ονειρευοταν ο Μ.Αλεξανδρος.
Οχι για την υποδουλωση εθνων, αλλα για την απελευθερωση της ανθρωποτητας.
Μαλιστα, κυριε. Με την αληθεια.
Με το χρυσο ηχο του Λογου Του.
Αλλα μονο λιγοι απ' αυτους ακουσαν.
Μονο λιγοι απο σας κατανοησαν.
Οι υπολοιποι φορεσατε μαυρα και καθισατε στην εκκλησια.
Γιατι ερχεστε εδω;
Γιατι ντυνετε την υποκρισια σας στα μαυρα και την παρελαυνετε ενωπιον του Θεου;
Απο αγαπη; Οχι. Γιατι αποδειξατε οτι οι καρδιες σας ειναι πολυ φθαρμενες...
Για να δεχτουν την αγαπη του Πατερα μας.
Ξερω γιατι ηρθατε.
Το εχω δει στα προσωπα σας καθε Κυριακη ενω στεκομαι μπροστα σας.
Σας εχει φερει ο φοβος. Ενας απαισιος, δεισιδαιμονικος φοβος.
Ο φοβος της θειας τιμωριας.
Οι φλογες απο τον ουρανο...
Η εκδικηση του Κυριου, κι η Θεια Δικη.
Μα λησμονησατε την αγαπη του Ιησου.
Αγνοειτε τη θυσια του.
Θανατος. Φοβος.
Φλογες, τρομος, και μαυρα ρουχα. Καντε τη συνελευση σας, τοτε.
Αλλα να γνωριζετε οτι αν την κανετε στο ονομα και στον οικο του Θεου...
Βλασφημειτε εναντιον Του κι εναντιον του Λογου Του.
Περιμενε. Εχουμε συνελευση, κε Μοργκαν.
Αγαπητη μου Ανχαραντ...
Φευγω απο την κοιλαδα και...
Χιου.
Χαρηκα που ηρθες. Σας ευχαριστω, κυριε.
Μπορω να κανω τιποτα;
Βεβαιως.
Μπορεις να μου κανεις μια μεγαλη χαρη.
Αυτο το ρολοϊ.
Μου το εδωσε ο πατερας μου οταν εγινα κληρικος.
Σημαδεψε ωρες που αγαπησαμε κι οι δυο.
Παρτο. Οχι, κυριε.
Μια χαρη, σου ζητησα να μου κανεις.
Δεν χρειαζεται να κανουμε χειραψια.
Θα ζουμε στις μνημες του ενος για τον αλλο.
Δεν θα δειτε την Ανχαραντ πριν φυγετε;
Το θελει.
Οχι.
Αν την ξαναβλεπα...
Δεν θα εβρισκα τη δυναμη να την αφησω.
Αντιο, Χιου.
Και τι λεβεντης που εισαι.
Τι ειναι παλι; Πυρκαγια, πλημμυρα, τι;
Καταρρευση, λενε.
Πηγαινετε με στο ορυχειο. Ποιο το οφελος μεσα στο σκοταδι;
Τα ματια σου δεν βλεπουν καλα τη μερα απ' τα χτυπηματα στο ρινγκ.
Ειμαι ακομα καλυτερος απο καθε αλλον στον κασμα. Πηγαινετε με.
Ανδρες. Ανδρες. Γυναικες. Οσοι εχετε τους συγγενεις σας.
Αφηστε τους στο ορυχειο.
Ο Γκουϊλιμ Μοργκαν; Οχι ακομα, κυριε.
Κε Γκριφιντ; Ηταν, στην κατω στοα.
Ο πατερας μου; Οχι ακομα, κα Εβανς.
Ανχαραντ...
Ποιος ερχεται για το Μοργκαν και τους αλλους;
Εγω, ενας. Ειναι το αιμα της καρδιας μου.
Ελα, Καϊφαρθα.
Ειμαι δειλος εγω.
Μα θα κρατησω το σακακι σου.
Μπαμπα!
Μπαμπα!
Μπαμπα!
Χιου.
Μπαμπα!
Μπαμπα! Χιου.
Κυριε Γκριφιντ!
Τι καλο παλικαρι που εισαι.
Ηρθε σ' εμενα τωρα δα.
Ο Ιβορ ηταν μαζι του.
Μου μιλησε...
Και μου ειπε για τη δοξα που αντικρισε.
Κοιταξτε.
Ανδρες σαν τον πατερα μου δεν πεθαινουν.
Ειναι ακομα μαζι μου, αληθινοι στη μνημη οπως ηταν στη σαρκα...
Στοργικοι κι αγαπημενοι για παντα.
Ποσο πρασινη ηταν η κοιλαδα μου τοτε.
ΤΣΙΓΓΑΝΑΚΙ==ΓΥΦΤΑΚΙ
ΤΕΛΟΣ