Tip:
Highlight text to annotate it
X
Αυτή η μαϊμού έχει εκπαιδευτεί...
...ότι όταν το μικρό φωτάκι ανάβει...
"Είναι μία από αυτές τις συνεδρίες όπου μπορώ να πάρω φαγητό."
..και ξέρει ότι "Αν πατήσω αυτό το κουμπί δέκα φορές...
...μετά από λίγη καθυστέρηση, θα πάρω λίγη τροφή...
...αν πατήσω το κουμπί ακόμη δέκα φορές...
...θα πάρω κι άλλη τροφή." Καταλαβαίνει την διαδικασία.
Έτσι τι έχουμε εδώ? Έχουμε πρώτα ένα σήμα...
Το φως που ανάβει, και λέει: "Είναι μία από αυτές τις συνεδρίες, αρχίζουμε μια απ' αυτές."
Τότε η μαϊμού κάνει την δουλειά, και μετά με μια καθυστέρηση παίρνει την ανταμοιβή.
Και αυτό που όλοι πίστευαν αρχικά ήταν ότι η ντοπαμίνη θα ανεβεί μετά την ανταμοιβή.
Δεν ανεβαίνει τότε, ανεβαίνει όταν το σήμα ανάβει.
Τι είναι αυτό? Είναι η μαϊμού που κάθεται και λέει:
"Το ξέρω αυτό, ξέρω τι γίνεται, το ξέρω, το 'χω, θα είναι τέλειο...
...ξέρω τι κάνω τώρα, είναι υπέροχο, 100% θα το κάνω.
Η ντοπαμίνη δεν είναι για την απόλαυση, είναι για την προσδοκία της απόλαυσης.
Είναι για την επιδίωξη της ευτυχίας αντί για την ίδια την ευτυχία.
Και αυτό που είναι πιο αξιοσημείωτο είναι ότι πειραματικά, αν εμποδίσεις να εμφανιστεί η αύξηση της ντοπαμίνης...
...δεν παίρνεις την εργασία, δεν παίρνεις την συμπεριφορά. Αυτό δεν είναι μόνο η προσδοκία...
...αλλά αυτό είναι που είναι ικανό να προκαλεί στοχευμένη συμπεριφορά.
Εκπληκτική επεξεργασία σε αυτό που τώρα αρχίζει να μας λέει κάτι πραγματικά οικείο.
Σε αυτή την μελέτη, επεξεργασία, αντί γι' αυτό το μοντέλο: Πατάς το κουμπί...
...όσες φορές και παίρνεις την ανταμοιβή.
Κάνεις την δουλειά, παίρνεις την ανταμοιβή όλες τις φορές, έτσι λειτουργεί.
Τώρα όμως το γυρνάμε στο να παίρνεις την ανταμοιβή σε ποσοστό 50%.
Κάνεις τη δουλειά και μόνο περίπου τις μισές φορές παίρνεις την ανταμοιβή.
Αυτό που συμβαίνει λοιπόν με τα επίπεδα της ντοπαμίνης εκεί, είναι ότι εκτινάσσονται!
Επειδή αυτό που μόλις έκανε, εισήγαγες την λέξη "ίσως" στην εξίσωση...
...και το "ίσως" είναι εθιστικό όσο τίποτε άλλο. Καθώς το φως ανάβει και κάνεις το:
"Ξέρω πως δουλεύει αυτό, θα είναι τέλειο αλλά τα σκάτωσα την προηγούμενη φορά, δεν πήρα το φαγητό...
...αλλά αυτή την φορά, νιώθω καλά σήμερα. Αλλά είμαι αποτυχημένος και ήμουν ανεπαρκής...
...στο γυμνάσιο και ήταν απαίσιο αλλά ίσως αυτή την φορά να είναι η τυχερή μου μέρα."
Αμφιταλαντεύεται πέρα δώθε. Αυτό που βλέπουμε εδώ η ντοπαμίνη έρχεται και ξεχειλίζει σαν τρελή.
Είναι η αβεβαιότητα της ανταμοιβής. Και εδώ είναι το πραγματικά κομψό πράγμα που έκαναν σε αυτή την μελέτη.
Τώρα, αντί για ένα 50% ποσοστό ανταμοιβής βάζουν είτε 25% είτε 75%.
Αυτά είναι διαμετρικά αντίθετες καταστάσεις, χειρότερα νέα-καλύτερα νέα...
...το μόνο που έχουν κοινό είναι οτί μειώνεις το επίπεδο της αβεβαιότητας...
...η αύξηση της ντοπαμίνης καταλήγει να είναι στην μέση μεταξύ του 50% και του 100%.
Και τι είναι αυτό? Αυτός είναι ο κόσμος της λαμπρής κοινωνικής μηχανικής από ανθρώπους...
...ας πούμε στο Las Vegas που καταλαβαίνουν πως να σχεδιάσουν ένα μέρος για να πάρουν μια καμπύλη όταν κάποιος έχει...
...ένα εκατομμυριοστό του 1% πιθανότητα να πάρει μια ανταμοιβή και κάνοντας σε να νομίζεις...
...επειδή είναι η ξεχωριστή μέρα σε αυτό το καζίνο, και εσύ ειδικά είσαι τόσο τυχερός...
...που θα κερδίσεις, και οι άνθρωποι είναι βαθιά χειραγωγήσιμοι σε αυτό το πεδίο.
Και, αποδεικνύεται, έτσι είναι και άλλα είδη, η ίδια ακριβώς νευροχημεία.
Έτσι τι καταλήγει να είναι μοναδικό σε εμάς? Αυτό που βλέπετε είναι, με τους ανθρώπους...
...είναι η διάσταση του χρόνου. Παίρνεις το σήμα, κάνεις την δουλειά, παίρνεις την ανταμοιβή.
Και προκύπτει το ερώτημα: "Πόσο χρόνο, χρονική καθυστέρηση, μπορεί να υπάρξει μεταξύ της δουλειάς...
...και της ανταμοιβής, για να εξακολουθήσει να προκαλείται η συμπεριφορά, να γίνεται η δουλειά.
Και έχουμε μόλις μπει σε ένα μοναδικά ανθρώπινο έδαφος εδώ για τον πολύ απλό λόγο...
...που πιθανότατα οι περισσότεροι μας αναγνωρίζουμε, που είναι κάπου στην πορεία...
...σχεδόν όλοι μας δουλεύουμε σκληρά στο σχολείο για να πάρουμε καλούς βαθμούς, να μπούμε σε ένα καλό πανεπιστήμιο...
...να κάνουμε μεταπτυχιακό, να βρούμε μια καλή δουλειά, για να μπούμε στο γηροκομείο της αρεσκείας μας, κάτι τέτοιο.
Και αυτό που βλέπουμε είναι η εκπληκτική ικανότητα του ανθρώπου να κρατάει τα επίπεδα ντοπαμίνης ψηλά...
...για δεκαετίες περιμένοντας την ανταμοιβή. Και στο πιο περίεργο, μοναδικό πεδίο αυτού στους ανθρώπους...
...μερικές φορές μπορούμε να τα διατηρήσουμε με ένα σύστημα πεποιθήσεων όπου η ανταμοιβή δεν έρχεται στη ζωή μας.
Η ανταμοιβή έρχεται αφότου πεθάνουμε, η ανταμοιβή έρχεται στην μετά θάνατον ζωή μας...
...η ανταμοιβή έρχεται στις επόμενες γενιές και δεν υπάρχει μαϊμού...
...που να είναι πρόθυμη να πατάει το κουμπί συνέχεια για το τι μπορεί να νομίζει ο Άγιος Πέτρος...
...κάπου στο μέλλον. Έτσι, αυτό είναι μοναδικό σε εμάς.